Kimler maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir?
Bu hususta iki ayrı durum söz konusudur. Eğer trafik kazası sonucu mağdur olan kişi hayatta ise borçlar kanunun 41. 45. ve 47. maddeleri uyarınca bizzat kendisi maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Mağdur vefat etmiş ise de onun vefatı ile maddi ve manevi zarar gören yakınları, annesi, babası, çocukları, eşi, kardeşleri, nişanlısı, bakım ve desteği altındaki kişiler maddi ve manevi zararların tazmini talebiyle dava açma hakkına sahip bulunmaktadır.
Trafik kazası neticesinde maddi ve manevi tazminat davası kime açılır?
Aracın sürücüsüne, aracın sahibine, aracın işletenine ve sigorta firmsaına maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.
Trafik kazalarında dava açma süresi ne kadardır?
Trafik kazaları sonucu maddi ve manevi zararların tazmini için dava açmak, yasada öngörülen süre mağdur olanın uğradığı zararı ve failini öğrendiği tarih itibarıyla 2 yıldır. Türk Borçlar Kanununun 72. maddesinde de bu süre 2 yıl olarak belirtilmiştir. Trafik kazası neticesinde dava açarak zararlarının giderilmesini isteyecek kişiler sözü geçen bu 2 yıllık süre içinde dava açmak mecburiyetindedir. Her durumda kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıl geçtikten sonra dava açma hakkı ortadan kalkarak, zaman aşımına uğrar.
Burada istisnai bir durum bulunmaktadır. Trafik kazası sebebiyle bir suç işlenmişse ceza zaman aşımı süreleri de uygulanır. Trafik kazası neticesinde yaralama varsa taksirle yaralama suçu, ölüm varsa taksirle öldürme suçu ortaya çıkmaktadır. Trafik kararı neticesinde ölüm veya yaralama varsa, ceza kanununda o suç için öngörülen zaman aşımı süresi ne ise, maddi ve manevi tazminat açma süresi de o olur. Yani bu suçlar için ceza yasalarında daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmüşse tazminat davası açma süresi de ceza kanunlarında düzenlenmiş olan daha uzun zaman aşımı süresine uzar Bu husus Türk Borçlar Kanununun 72. maddesinin birinci fıkrasının 2. Cümlesinde şu şekilde öngörülmüştür, (Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır.)
Ölümle Sonuçlanan Trafik Kazaları
Trafik kazası sonucu ölüm durumunda nelerin tazmini gereken zarar kapsamına gireceği Borçlar Kanunun 53. maddesinde belirtilmiştir. Ölümlü trafik kazası sonucunda ilgililerinin talep edebilecekleri tazminatlar; manevi tazminat, destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze ve defin giderleri, tedavi ve hastane giderleri (ölmeden önce bir süre tedavi almışsa), kazaya karışan aracın hasarının tazmin edilmesi.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatına özet olarak değinecek olursak: Trafik kazası sonucu ölüm durumunda, ölen kişinin yaşamı süresince destek olduğu kişiler, ölenin hayat boyu bakımından mahrum kaldıkları için vefat sonrasında destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunabilirler. Destekten yoksun kalma tazminatını talep edebilecek kişiler, ölenin ailesi ( eşi, anne, baba, çocuk ve kardeşler) ile ölen kişiyle aralarında akrabalık bağı olmasa da, ölenden sağlığında destek aldığını ispat ederek 3. kişiler de destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilirler.
Manevi zarar kişinin iç huzuru ve manevi bütünlüğünün ihlal edilmesinin mecazi ifadesidir. Manevi tazminat ise, ölüm nedeniyle ölenin yakınlarının duyduğu elem, üzüntü, ızdırabın bir parça da olsa giderilebilmesi için kanun koyucu tarafından koyulmuş tazminat şeklidir. Manevi zarar kişinin iç huzuru ve manevi bütünlüğünün ihlal edilmesinin mecazi ifadesi olarak değerlendirilir.
Yaralanma İle Sonuçlanan Trafik Kazaları
Trafik kazası sonucunda kazadan etkilenen kişi, kaza dolayısıyla yapılan tedavi masrafları, hastanede veya evinde yattığı, tedavi gördüğü süre içinde çalışamadığı için zararının tazminini ve yaşadığı elem ve ıstırap için yine manevi tazminat talep edebilmektedir.
Yukarıda bahsi geçen konular ile ilgili mutlaka bir avukata danışarak hareket etmeniz gerektiğini hatırlatmak isteriz.
